TEKORTEN IN DE ZORG - FASE 2

Naast de acties voor de huisartsen is het minstens even belangrijk om acties op poten zetten die andere zorgactoren in onze regio ondersteunen, want ook zij kampen met tekorten.

Acties tekorten in de zorg - actieplan 2025

Om de gedragen acties te formuleren organiseerden we i.s.m. Studio Dott.

(huidige ‘Dott Achilles) 2 workshops (februari-maart 2024). Op deze

workshops waren zorgactoren uit het brede veld van onze regio welkom

om a.d.h.v. een methodiek op zoek te gaan naar quick wins, acties op

(middel)lange termijn, mogelijke drempels, opportuniteiten,… Vervolgens

werden 10  mini-projectfiches. Onze stuurgroep, die bestaat uit de

vertegenwoordiging van zorgactoren en een bestuurder vanuit elke cluster,

koos voor werkingsjaar 2025 6 acties om mee aan de slag te gaan. Deze acties worden grotendeels getrokken door de medewerkers van ELZ Kempenland

Deze 6 acties zijn:

• Informeren van nieuwkomers over (het correcte gebruik van) zorg
  • In deze actie willen we nieuwkomers (van andere landen en culturen, seizoenarbeiders) in onze regio informeren over zorg en het correcte gebruik van zorg, rekening houdend met de tekorten in diverse sectoren. Deze actie kadert in het terugdringen van het oneigenlijk gebruik van zorg, iets wat de zorgactoren in onze regio ervaren bij zowel autochtone als allochtone burgers. Gezien de aanpak bij beiden doelgroepen verschilt, hebben we deze actie opgedeeld in 2 aparte acties (deze actie en onderstaande volgende actie).
• Burgers sensibiliseren over het gebruik van zorg
  • We willen alle burgers uit onze regio bewust maken om zorg op een verantwoordelijke manier te gebruiken. De reden hiervoor is dat de zorgactoren merken dat sommige burgers onvoldoende besef hebben van de wijzigingen die de zorg de laatste jaren heeft doorgemaakt en de druk die zorgactoren hierdoor ervaren. Verder weten sommige burgers onvoldoende voor welke zaken ze de huisarts, apotheker, thuisverpleegkundige,.. kunnen contacteren en hoe ze vervolgens ook rekening kunnen houden met de zorgactor in kwestie. Door een sensibiliseringscampagne willen we de burger hier attent op maken.
• Burgers doen beter aan zelfzorg
  • We willen burgers instaat stellen om gemakkelijker aan de slag te gaan met zelfzorg. Er bestaan heel wat preventieve pakketten, projecten, informatie of initiatieven (in deze actiefiche verder genaamd ‘preventiepakketten’, vb. Bewegen Op Verwijzing, Halt2Diabetes, informatie valpreventie,..). Deze zijn echter niet altijd gekend bij de burger en de zorgactoren. We willen de burger en de zorgactoren kennis laten maken met deze preventiepakketten. Door zorgactoren te informeren over de bestaande preventiepakketten, kunnen zorgactoren hun cliënten/patiënten op een gerichte manier informeren, waarna burger gemakkelijker (en mogelijks zelfs beter) aan zelfzorg kunnen doen. We doen dit via de zorgactor (en niet rechtstreeks naar de burger) omdat het geven van informatie dan op een gerichte en persoonsgebonden manier kan gebeuren.
• In kaart brengen van het aanbod van zorg via de Sociale Kaart
  • We zetten in op de ondersteuning van zorgactoren in het aanvullen van de Sociale Kaart. Één van onze medewerkers neemt actief het beheer van deze Sociale Kaart op voor onze zone. Dit doen we omdat zorgactoren aangeven dat het aanbod duidelijk en correct(er) in beeld gebracht moet worden voor efficiënte samenwerking.
• Contact- en informatiefiche van sociale diensten per lokaal bestuur
  • We maken per lokaal bestuur een contact- en informatiefiche voor onze zorgactoren om de bijschakeling van sociale dienst efficiënter te laten verlopen. Zorgactoren in onze regio geven aan dat er tijd wordt verloren bij het doorverwijzen naar en contact nemen met maatschappelijke/sociale diensten.
• Lokale netwerken organiseren en samenwerking stimuleren
  • We zullen per lokaal bestuur een netwerkmoment op poten te zetten voor alle zorgactoren in dat lokaal bestuur. Deze laatste actie groeide uit ons pilootproject ‘ZorgInformatieNetwerken’. Hieruit bleek dat zorgactoren het zeer waardevol vinden om op een kleinere schaal samen te komen, elkaar te leren kennen, afspraken te maken,..

Acties projectoproep

Naast de acties die ELZ Kempenland trekt vonden we het belangrijk om ook de zorgactoren zelf (kringen of organisaties) nog acties te kunnen laten uitvoeren. Om dit te faciliteren, schreef onze eerstelijnszone een projectoproep uit voor de actoren in onze zone. De gekozen projecten worden (in tegenstelling met de 6 bovenstaande acties) getrokken en uitgevoerd door de zorgkring- of organisatie zelf. De eerstelijnszone ondersteunt deze projecten financieel vanuit de projectmiddelen die de lokale besturen hebben voorzien aan onze eerstelijnszone.

Er werden 2 projecten goedgekeurd:

• De Huisartsenvereniging Regio Turnhout (HVRT): De HVRT gaat de rol van de maatschappelijk assistent in de huisartsenpraktijk onderzoeken. Waarom? Huisartsen komen regelmatig in situaties waar sociale, culturele of taalgebonden factoren de overhand nemen en er een verdere omkadering ontbreekt. Het ontbreekt hen aan tijd en expertise om uitgebreid deze factoren in kaart te brengen en een gepaste multidisciplinaire aanpak op te starten. Huisartsen houden zich primair bezig met medische zorg, maatschappelijk werk valt daar meestal niet direct onder. Maar huisartsen spelen wel een belangrijke rol in het signaleren van sociale problemen die de gezondheid van hun patiënten kunnen beïnvloeden. Ze kunnen patiënten doorverwijzen naar de sociale dienst van een lokaal bestuur of mutualiteit. Effectiever zou het zijn wanneer er aanklampend kan gewerkt worden door meteen het contact met de juiste persoon tot stand te brengen. Een kortere lijn voor doorverwijzing van kwetsbare personen kan de druk op de huisartsenpraktijk verlagen.
• Thuisverpleegkundigen I-mens en Mederi: I-mens en Mederi gaan samen werken aan het stereotype beeld van de thuisverpleegkundige door naar de studenten verpleegkunde toe te gaan in verschillende scholen en te sensibiliseren (a.d.h.v. o.a. een event). Ze willen dit belangrijk onderdeel van de eerstelijnszorg herwaarderen en de veelzijdigheid van zowel het loontrekkende als het zelfstandig statuut te belichten, vooroordelen te weerleggen en voordelen te benadrukken. Het doel is om de aantrekkingskracht van het beroep te vergroten, de drop- out te verminderen, openstaande vacatures in te vullen en specifiek de regio aantrekkelijker maken.